10 jaar Winterlezingen!

24.01.23 Femke Gerritsma

Van 100 jaar Plan Zuid naar Toegang tot Amsterdam. In 2014 begon Arcam met een nieuwe reeks lezingen in de wintermaanden januari en februari.

Sinds die tijd is Amsterdam getransformeerd van een stad in crisistijd naar een stad die in 2030 waarschijnlijk één miljoen inwoners telt. Ook de aard van de Winterlezingen is sinds die tijd gewijzigd: van een meer stedenbouwkundige lezingenreeks met excursies naar een serie over de actualiteit van de stad met ruimte voor kritische reflectie en lessen voor de toekomst.

Met de 10e editie van de populaire lezingenreeks staan we stil bij de verandering. Volg de transformatie met de tijdlijn van de Winterlezingen! En koop snel je ticket voor de 10e editie!

Tijdlijn 10 jaar Winterlezingen

Honderd Jaar Plan Zuid
2014

In zes lezingen stond de eerste Winterlezingenreeks in het teken van Plan Zuid. Aanleiding vormde het gegeven dat het in 2014 een eeuw geleden was dat stedebouwer en architect H.P. Berlage opdracht kreeg voor het ontwerp van dit uitbreidingsplan voor de zuidkant van Amsterdam. Het plan werd de grondslag van een geliefd en veel bewonderd stadsdeel.

De IJ-oevers – Etalage van een veranderende stad
2015

In de zes Winterlezingen van 2015 schetsten deskundigen de hoofdlijnen en achtergronden van de veelomvattende transformatie van de IJ-oevers, in een historisch perspectief dat terugreikt tot de Gouden Eeuw en vooruitblikt naar de toekomst.

Openbare ruimte in Amsterdam: Twee parken, twee pleinen en twee straten
2016

Met de derde reeks stond de Amsterdamse openbare ruimte centraal. Zes tot de verbeelding sprekende Amsterdamse openbare ruimtes – twee straten (Weesperstraat/Wibautstraat en De Van Woustraat), twee pleinen (De Dam en Leidseplein) en twee parken (Het Vondelpark en Het Westerpark) – werden door deskundigen aan een nadere beschouwing onderworpen.

Knooppunt Amsterdam
2017

In een zestal lezingen stonden we telkens stil bij een infrastructureel project in Amsterdam,waarbij de historie en de stedenbouwkundig gevolgen ervan werden besproken. Van de haven en de Ring A10 tot en met het metronetwerk en de toekomstige Sprong over het IJ.

Amsterdamse Stadsuitbreidingen
2018

In het vijfde seizoen legden we ons toe op de stadsuitbreidingen die Amsterdam hebben gevormd sinds begin twintigste eeuw. Welke ideologische uitgangspunten liggen ten grondslag aan de plannen en hoe zijn deze vertaald in de realisatie ervan? En wat is de houdbaarheid van de visies van de plannen?

Tijdens de zes lezingen stond telkens een uitbreidingsplan centraal, soms gecombineerd met een vergelijkbaar plan. Van Plan Zuid via de ‘dorpen’ in Amsterdam-Noord, het Algemeen Uitbreidingsplan (AUP), de Bijlmer en Plan van Gool, Zeeburgereiland en IJburg naar het nog te realiseren Haven-Stad.

Amsterdam in de Steigers
2019

In 2019 zagen we de stad uit haar voegen groeien. Amsterdam wilde, en wil nog steeds, verdichten en transformeert monofunctionele buurten tot echte stadswijken met aandacht voor circulariteit en duurzaamheid. Hoe wordt dit aangepakt? Voor deze lezingenreeks selecteerde Arcam zes projecten: van de plannen voor het Zuidasdok tot de ontwikkelingen in het Centrumgebied Amsterdam Noord en van de transformatie van het Bajeskwartier tot de plannen voor een nieuw stadscentrum rondom Station Sloterdijk.

Wijken in beweging
2020

Na het onderwerp van de transformatie van monofunctionele wijken in 2019, stonden in 2020 de vernieuwing van vijf oude stadswijken centraal: Indische Buurt, Spaarndammerbuurt, Jeruzalem, Overtoomse Veld en de Van der Pekbuurt. Iedere wijk werd vanuit een andere disciplines bekeken waardoor er steeds weer een nieuw en verrassend beeld van de wijk ontstond.

Wonen in de Metropool Amsterdam
2021

Vanwege corona veranderde de aard van de Winterlezingen in 2021 noodgedwongen. De serie werd online gestreamd op woensdagmiddag en er ontstond ruimte voor kritische panelgesprekken na de lezingen. In vijf afleveringen legden we ons toe op de woningbouwopgave in de Metropoolregio Amsterdam.

Aan zet kwamen Hyde Park (Hoofddorp), Hembrugterrein (Zaandam), Schalkwijk (Haarlem), Floriade (Almere) en het Stationsgebied (Purmerend). Met experts, ontwerpers en bestuurders bespreken we de actuele ontwikkelingen in deze gebieden, gekoppeld aan complexe vraagstukken, zoals stijgende huizenprijzen, sterke (en geconcentreerde) economische groei, de toenemende druk op het metropolitane landschap en de groeiende belasting van (snel-)wegen en ov-netwerk.

Sluisbuurt in uitvoering

Ook 2022 stond nog in het teken van corona, waardoor de reeks op 1 locatie en op donderdagmiddag gehouden werd. De eerste ontwerpen voor de Sluisbuurt waren inmiddels uitgegeven en in uitvoering. In de lezingen bespraken we de ontwerpen en reflecteerden we op de grotere ambities die daaraan ten grondslag liggen.

Bijzonder aan deze lezingenreeks was het gezamenlijk toewerken naar het formuleren van lessen en adviezen om alle ambities van de Sluisbuurt ook bewaarheid te laten worden.

Toegang tot Amsterdam
2023

Amsterdam heeft het afgelopen jaar de voltooiing gezien van veel grote, langverwachte projecten, die we in de meeste gevallen in 2014 nog niet konden zien aankomen. In het kader van het Arcam Jaarprogramma ‘Architectuur voor Iedereen’, hebben we daar de 5 projecten uitgehaald die de entree vormen tot een wijk of gebied. Want diversiteit en inclusiviteit zijn thema’s die de laatste jaren nadrukkelijk aanwezig zijn in het maatschappelijke debat.

Maar we hebben een gebrek aan belangstelling geconstateerd in de bouwwereld. Dit lijkt vooral het gevolg van een gebrek aan bewustzijn, mede omdat ontwerpers en opdrachtgevers binnen en buiten hun opleiding/werkveld nauwelijks in contact komen met mensen met een beperking, en daardoor niet weten hoe (eenvoudig) de toegankelijkheid van publieke ruimtes, gebouwen en kennisdomeinen kan worden vergroot.

Dus hoe staat het met de toegankelijkheid van het ontwerp van Sluishuis; De Entree (Amsterdam Centraal), Entreepark en Paviljoen Amsterdam UMC, Jakoba Mulderhuis en Booking.com HQ?

 

Website by HOAX Amsterdam