arcam

‘De stad van de toekomst’ zo kopt het boek over de ontwikkeling van Zuidoost. Daar moet het Arcam-team natuurlijk meer van weten. Met het hele bureau pakken we op maandag 1 mei de metro naar het meest diverse Amsterdamse stadsdeel en laten we ons bijpraten over de grote transformaties in het gebied. We leren hoe de gebiedsontwikkeling van Zuidoost zich richt op de lokale kwaliteiten en op een hoopvolle en aantrekkelijke toekomst.

Hieronder een kort verslag van de inspirerende dag inclusief opgedane lessen!

Toepasselijk worden we ontvangen in het Huis van de Toekomst, een gebouw wat verdacht veel op de thuisbasis van Arcam lijkt. Ellen Nieuweboer (ambtelijk opdrachtgever gebiedsontwikkeling Zuidoost van gemeente Amsterdam) introduceert ons op de opgaven in Zuidoost. De komende jaren worden 52.000 woningen plus de bijbehorende voorzieningen gerealiseerd. Betaalbare bedrijfsruimten voor lokale ondernemers zijn een andere belangrijke opgave. De gemeente waakt voor de bedreigingen van gentrificatie en huurprijsverhogingen. Zeker met de huidige prijsstijgingen, is dit een belangrijke focus. Daarnaast speelt de (door)ontwikkeling van de openbare ruimte, langzame mobiliteit en de verbinding tussen beide kanten van het spoor een grote rol.

Architect Lyongo Juliana (en voormalig Architect in Residence bij Arcam) vertelt hoe hij samen met het team van Ellen Nieuweboer werkt aan inclusieve gebiedsontwikkeling in Zuidoost. Architectuur kan bijdragen aan het verminderen van sociaal-maatschappelijke problematiek. Lyongo wijst ons op de gebruikers en bewoners van lokale architectuur. We moeten verder kijken dan onze aannames en bewust zijn van onze blinde vlek. Kijk bijvoorbeeld naar het percentage ouderen met een verhuiswens (die is erg laag) en denk aan hoe architectuur hier in kan bijdragen (ontwerp woningen met een fijne plek voor mantelzorgers zodat ouderen langer fijn thuis kunnen blijven wonen). Lyongo Juliana vertaalt zijn filosofie naar zijn ontwerpen. Een voorbeeld is het toekomstige wooncomplex Barrio Lobi in Zuidoost met op meerdere verdiepingen een ‘openbare ruimte’ om te ontmoeten en voor kinderen om te spelen.

De middag wordt vervolgd met een bezoek aan het eerste monument van Zuidoost: Het Zandkasteel. Het voormalige ING hoofdkantoor is ontworpen door Alberts & Van Huut. Arcam krijgt een rondleiding van Remco de Graaf, directeur Realisatie bij ontwikkelaar Wonam. Het gebouw gaat een waanzinnige transformatie door waarbij er, met respect voor de oude elementen, nieuwe kantoor- en woonfuncties aan het gebouw worden gegeven. We bekijken de details van het interieur in de grote hal en bezoeken een modelwoning. De eerste bewoners trekken er medio mei 2023 al in.

Saskia Bosnie van Zuidoostcity! vertelt hoe zij werken aan de positionering van Zuidoost, zowel voor huidige bewoners en ondernemers als voor de toekomstige. Zuidoostcity draagt bij aan de belangenbehartiging en het signaleren van talenten en kansen in de wijk. De organisatie fungeert als een echte verbinder.

Tot slot gaan we met een rondleiding mee van kwartiermaker Ryan Pinas door het toekomstige Hondsrugpark. Nu is het nog een vierbaansweg van de Ikea naar de Johan Cruijff Arena, maar in een aantal jaar moet dit een groen park zijn omgeven met nieuwe woningen en voorzieningen. Hondsrugpark wordt een compleet nieuwe buurt. Het is nog onvoorstelbaar hoe dit bedrijventerrein over een paar jaar getransformeerd is tot de stad van de toekomst. We eindigen de dag met een heerlijke Surinaamse maaltijd in de Amsterdamse Poort.

• Open je blik en kijk naar hoe mensen de ruimte gebruiken in een plek, kijk verder dan je aannames. Ook in het ontwerp en transformatie van een buurt is dit belangrijk.
• Kijk naar wat de vragen zijn in een buurt. Zie het voorbeeld van betaalbare bedrijfsruimten voor lokale ondernemers
• Bouw voort op lokale talenten, betrek ze, luister naar de behoeften en zet ze in.
• Transformatie van een monument en verduurzaming en modernisering gáán hand-in-hand
• Neem mensen mee in de toekomstvisie van een transformatiegebied. De positionering en kennismaking met het nieuwe gebied eist veel inspanning.