De Petroleumhaven als Eco-industrieel landschapspark

Maquette in de tentoonstelling Vloeibare Bouwsteen - Ontwerpen met water in Amsterdam

08.11.22 Arcam

De Amsterdamse haven is historisch gezien ingericht voor de productie van, verwerking van en het op- en overslaan van fossiele brandstoffen. Dat heeft in de afgelopen decennia zijn sporen nagelaten in de bodem, wateren en natuur. Hoe kunnen planten, bomen en natuurlijke interventies worden ingezet voor het verbeteren van de water- en biodiversiteit in de havens, terwijl het gebied zijn belangrijke industriële functie behoudt?

In het Phyto Future project verkent ontwerpbureau Other Spheres hoe de transitie naar een groener en gezonder havengebied samen kan gaan met de overgang naar duurzamere energie en grondstoffen in de haven.

Met oog op de energietransitie en het voorkomen van bodemverontreiniging, richt dit onderzoek zich specifiek op de potentie van vegetatie om zwaar vervuilde gebieden zoals havens en industrieterreinen te reinigen. Deze techniek heet fytotechnologie, namelijk het planten van specifieke vegetatie om de relevante vervuilende stoffen te onttrekken van de bodem.

Maquette van de Petroleumhaven
Denk mee!

In de tentoonstelling ‘Vloeibare Bouwsteen – Ontwerpen met water in Amsterdam’ toont Other Spheres een maquette van de Petroleumhaven als onderdeel van hun onderzoek.

Deze maquette laat zien hoe belanghebbenden, ontwerpers en ecologen denken over een toekomst waarin mens, natuur, water en industrie samengaan in een eco-industrieel landschapspark.

De maquette is inmiddels helemaal volgepint met ideeën, zoals ook te zien op de foto’s. Van ‘Het Natte Voeten-pad, tot een mangrovebos, van drijvende boten met zonnepanelen tot drijvende moestuinen en van een festival ‘Between the Mills’ tot een drijvende atletiekbaan.

Wil jij ook meedenken over hoe een klimaatadaptieve en een natuurinclusieve haven eruit kan zien? Met de gekleurde vlaggetjes kun je je eigen ideeën toevoegen aan de maquette.

De tentoonstelling Vloeibare Bouwsteen is nog t/m zondag 27 november 2022 te zien bij Arcam.

Ontwerp: Stefanie Tseggai and Karlijn Besse (Other Spheres), Xu Ben Zhang (industrieel ecoloog) Maquette: Hans Simons. Schaal 1:2000

Een korte terugblik

De Petroleumhaven bevindt zich momenteel in Stadsdeel Westpoort, een gebied dat tijdens de aanleg ervan in 1887-89 ruim buiten de stad lag. Opvallend is de vorm van de haven: een hoefijzervorm, zodat de ingang snel kon worden afgesloten bij een ongeval. Dat ongeval kwam er tijdens de Tweede Wereldoorlog. De Britten staken in 1940 de brandstoftanks in brand, zodat de benzinevoorraden niet in handen kwamen van de Duitsers.

 

Kaart van de wijk Westelijk Havengebied met het aantal inwoners per buurt in 2022. De cijfers op de kaart geven de volgende buurten weer: 1: Amerikahaven, 2: Afrikahaven, 3: Petroleumhaven, 4: Westhaven Noord, 5: Coenhaven/Mercuriushaven, 6: Vervoerscentrum, 7: Alfa-driehoek, 8: Westhaven Zuid.

Bekijk ook het gesprek over de Petroleumhaven bij Pakhuis de Zwijger van 2 juni 2022
Website by HOAX Amsterdam