Nieuw in de boekwinkel: Sprong over het IJ

De betekenis van bruggen voor Amsterdammers

11.10.22 Indira van 't Klooster

Marc Kruijswijk (Het Parool) heeft de bruggen van Amsterdam weer scherp op de politieke agenda weten te krijgen. De vraag waar de € 135 miljoen, gereserveerd voor de bouw van de bruggen, is gebleven, wordt de komende dagen besproken in de gemeenteraad. Terecht. Bijvoorbeeld omdat de (vorige) gemeenteraad eerder dit jaar al een besluit nam over de aanlandingsgebieden van de bruggen én opdracht gaf voor een programma van eisen voor de Oostbrug.

Of omdat ook in Noord de behoefte aan de bruggen groot is: ‘Dit gaat helemaal de verkeerde kant op. De gemeente heeft nu een focus op ponten, terwijl Noord maar doorgroeit en duidelijk niet genoeg heeft aan ponten alleen. Er moet wel degelijk een brug komen omdat Noord, en daarmee de stad als geheel, behoefte heeft aan een structurele oplossing’, aldus Canan Uyar, lid van de stadsdeelcommissie in Noord.

Ook de vakwereld liet al van zich horen: ‘Zorg dat de brug er komt. Hou vast aan het plan dat er nu ligt’, aldus stedenbouwkundige Riek Bakker. Zij was in belangrijke mate verantwoordelijk voor de Erasmusbrug in Rotterdam, een brug waarvan we ons niet meer kunnen voorstellen dat die er niet zou zijn. Dat geldt ook voor voormalige stadsdichter Gershwin Bonevacia, die opgroeide in Rotterdam: ‘Mijn moeder kwam voor de komst van de brug zelden in de stad; de route was simpelweg niet toegankelijk genoeg. De Erasmusbrug heeft haar meer ruimte en mogelijkheden geschonken. ‘De Zwaan’ is een route vooruit, een verbinding tussen het bestaande en het onbekende én een plek die altijd onderdeel blijft van mijn weg terug naar huis.’ Dat wenst hij ook voor Amsterdam.

Informeel Programma van Eisen

Arcam maakte een publicatie bij de buitententoonstelling Sprong over het IJ, waarin bijna 150 Amsterdammers vertellen wat voor hun de betekenis van een brug is. Een voorlopige samenvatting is de vinden in het Informeel Programma van Eisen dat we daaruit destilleerden: dit willen Amsterdammers wel en niet in hun brug over het IJ.

Verbinding is het woord dat het vaakst werd genoemd door de inzenders van de foto’s en verhalen. Verbinding is ook het woord dat alle begrippen samenhoudt, zowel in letterlijke als in overdrachtelijke betekenis. De woorden die dicht bij Verbinding staan, zijn woorden die bijdragen aan verbinding en dus aan een goede brug. De woorden aan de randen zijn aandachtspunten, angsten, dingen die we nog moeten oplossen om de ideale brugverbindingen te realiseren.

Een goede brug moet op drie niveaus een bijdrage leveren aan de stad:

Functioneel Hoe bouwen we de brug? Met welke materialen, technieken en constructies? En met welke functies?

Contextueel Wat maakt de brug een Amsterdamse brug? En hoe passen de bruggen in hun omgeving?

Emotioneel Hoe wordt de brug een fijne brug, waar we trots op zijn en waar we ons veilig voelen, op land en water?

Gebruik We gaan de bruggen gebruiken als functionele en snelle verbinding van de ene naar de andere kant, maar alleen als we ons daar veilig voelen en als we er fysiek kunnen komen.

Bereikbaarheid Een brug brengt mensen fysiek sneller en dichter bij elkaar, maar ook in overdrachtelijke zin kan (moet) een brug bijdragen aan bereikbaarheid (werk, onderwijs, vrijetijd). Daar horen ook zorgen bij: over een (nog) snellere gentrificatie van Noord bijvoorbeeld.

Amsterdam Wat we fijn vinden aan bruggen, de dingen die we wensen voor Amsterdam, de symbolische waarde die we zoeken. Dat zit in de vorm en het ontwerp. We willen een brug waar we trots op kunnen zijn. Maar de brug kan ook voor een Amsterdamse (beleids)ambitie staan. Een fietsbrug vermindert immers niet alleen de druk op de ponten, maar draagt ook bij aan de duurzaamheids- en gezondheidsdoelstellingen van de stad. Zo kan de brug een uiting zijn van Amsterdam als groene, circulaire en gezonde stad.

Koop of bekijk de publicatie

Koop Sprong over het IJ nu eenvoudig via onze online shop voor €9,95 of tijdens je bezoek aan Arcam.

Via openresearch.amsterdam is het ook mogelijk om de gehele publicatie online te bekijken.

Auteurs Cindy Curré, Indira van ’t Klooster, Meret Muntinga

Geïnterviewde experts Riek Bakker, Chris Beumer, Maarten de Boer, Frodo Bosman, Alexander D’Hooghe, Ed Eringa, Bas Kok, Flora Nycolaas, Micha Sijtsma, Venya Stots, Kirsten Zimmerman

Redactie en productie Storm Tekst en Media (Cindy Curré)
Ontwerp Designarbeid (Ruben Abels)
Fotografie Inzendingen door Amsterdammers en anderen, namen zijn vermeld bij de geselecteerde
foto’s

Financiële ondersteuning Gemeente Amsterdam (Verkeer & Openbare Ruimte), Stimuleringsfonds Creatieve Industrie, Amsterdams Fonds voor de Kunst en alle sponsors en partners van Arcam

Website by HOAX Amsterdam