15 jaar AAP – Scheepvaartsmuseum

Dok Architecten, 2011

De opdracht tot de verbouwing van het Scheepvaartmuseum werd verleend in 2005 en sindsdien heeft het museum een ware metamorfose ondergaan.

De motieven hiervoor waren tweeledig. Enerzijds was het gebouw hard toe aan een renovatie, anderzijds moest het museum opnieuw worden ingericht om te anticiperen op de verwachte toename van het aantal bezoekers. Bij die opgave stond herstel van de oorspronkelijke uitstraling van wat ooit ’s Lands Zeemagazijn was, centraal. Om dit doel te bereiken werden de vele steigers die in de loop der jaren rond het gebouw waren aangelegd verwijderd, zodat het voormalige pakhuis weer stoer en autonoom in het water kwam te staan.

De meest ingrijpende verandering aan het monumentale gebouw is de glazen overkapping van de binnenplaats, waarbij de lijnen van de windrozen en kompaslijnen op oude maritieme kaarten inspiratiebron waren. Met de lichtgebogen staalstructuur van dertig bij dertig meter is een buitenruimte omgetoverd in een centrale binnenruimte die fungeert als een oriëntatie- en vertrekpunt voor de bezoekers. Het nieuwe open plein biedt direct toegang tot de verschillende vleugels van het gebouw.

Bij de renovatie zijn oude kruisgewelven weer in het zicht gebracht en zijn de oorspronkelijke zichtassen tussen de binnenplaats en het water hersteld. Bovendien zijn met trappen die voor een deel het karakter hebben van ladders, veel nieuwe verticale verbindingen gemaakt. De combinatie van al deze ingrepen hebben een geheel nieuwe interne organisatie mogelijk gemaakt, en daarmee een fundamentele revitalisatie van het monumentale gebouw.

“In grote bewondering voor de moed die bij de restauratie, de ruimtelijke vernieuwing en reorganisatie van het Scheepvaartmuseum is betracht”
Jury AAP 2011
“In de coronatijd mocht je mensen niet knuffelen, maar gebouwen wel. Ik heb dit gebouw erg veel geknuffeld, ik vind het zo prachtig! Mijn favoriete plek is deze hal, vooral met de zon en de projectie van het dak met de kompaslijnen op de muur. Als je goed kijkt, zie je de lijnen verschuiven door de draaiing van de aarde."
Educatiemedewerker Scheepvaartmuseum Ernst van Keulen uit Utrecht
Website by HOAX Amsterdam