Een scheiding tussen oud en nieuw
Het Amsterdams Lyceum is een school op een wel heel bijzondere locatie. Wie vanuit het zuiden naar dit gebouw kijkt – of even Google Maps opent – ziet dat het gebouw aan het Noorder Amstelkanaal ligt, en dus op de scheiding van Oud en Nieuw Zuid. Bovendien staat het in de geknikte as van Emma- en Valeriusplein naar Olympiaplein en Parnassusweg. Vanwege de bijzondere ligging hebben de architecten, de gebroeders Baanders, de school vormgegeven als een monumentaal poortgebouw. Zij hebben hierbij ongetwijfeld goed gekeken naar het Rijksmuseum. Ook de Baandersen tekenden een middenpartij met vier doorgangen, met torens aan weerszijden, dan iets lagere en dan weer hogere zij-paviljoens. Het is een symmetrisch gebouw opgetrokken uit baksteen en de detaillering is duidelijk in Amsterdamse School-stijl. Het Amsterdams lyceum is tevens het oudste lyceum van Nederland.
Per boot naar school
Essentieel in de as van Emmaplein naar Olympiaplein en ruimtelijk hecht verbonden met het schoolgebouw is de Lyceumbrug. De brug werd ontworpen door P.L. Kramer in Amsterdamse School-stijl, met beeldhouwwerk van Hildo Krop. Onderdeel van de brug is een jachthaventje, gebouwd op verzoek van de toenmalige rector van het Lyceum. Daarmee wilde hij het mogelijk maken dat leerlingen per kano of boot naar school konden komen. De opvallende gebouwtjes met de hellende daken bevatten ruimte voor de bootsman, een slaapplek en toiletten.
Tijd voor uitbreiding
Een schoolgebouw moet meegroeien met huidige regels van veiligheid, hiervoor zijn dan ook de nodige maatregelen genomen. Begin deze eeuw wordt het Amsterdams Lyceum verbouwd. Architectenbureau J. van Stigt tekent voor het plan waarbij de twee oude gymzalen worden benut voor negen nieuwe lokalen, de school groeit in korte tijd namelijk zeer in populariteit. Iets opzij van het gebouw worden onder de grond nieuwe gymzalen en een bibliotheek ondergebracht met daar bovenop een daktuin. Het karakter van het monument blijft zo behouden, leerlingen krijgen meer ruimte binnen en het buitengebied wordt afgeschermd van de directe omgeving.
Lieke Haan