arcam

Historische diepgang aan splinternieuw eiland
Het Zeeburgereiland is een driehoekig eiland aan de oostkant van Amsterdam. Het eiland is begin 20^ste eeuw aangeplempt met baggerslib afkomstig uit het IJ en het Oostelijke Havengebied. In de jaren tachtig is er een rioolwaterzuiveringsinstallatie gebouwd. De taken van de waterzuivering worden in 2006 overgenomen door een nieuwe installatie in het Westelijk Havengebied en de installatie op het Zeeburgeiland treedt buiten werking. Twee slibvijzelgemalen en drie gigantische silo’s zijn vanuit nostalgisch oogpunt bewaard gebleven en geven historische diepgang aan het relatief jonge eiland.

Nederlands grootste skatebaan in de buurt
De rest van het rioolzuiveringscomplex is gesloopt en hierdoor is er een terrein vrijgekomen voor de aanleg van een nieuwe woonwijk. De Sportheldenbuurt is sinds 2012 op dit terrein in aanbouw. De straten in de buurt zijn vernoemd naar personen uit de Nederlandse sportgeschiedenis. Midden in deze buurt is in 2020 de grootste skatebaan van Nederland geopend met een omvang van maar liefst 3100 vierkante meter.

Talrijke herbestemmingshistorie
De drie gigantische silo’s maken ook onderdeel uit van de ontwikkeling van de Sportheldenbuurt. Inmiddels zijn al vele herbestemmingsplannen de revue gepasseerd. In 2009 komt het plan Annie M.G. Schmidthuis als het winnende plan uit een prijsvraag. Dit plan, ontworpen door Arons en Gelauff Architecten, betreft de herbestemming van twee silo’s. Eén silo zou worden gebruikt als een tentoonstellingsruimte over het leven van Annie M.G. Schmidt met op het dak een spectaculaire kinderspeeltuin. De andere silo zou onderdak bieden aan restaurant Praq, verscheidene tentoonstellingsruimtes, een theater en een bioscoopzaal. In de derde silo zou onder andere een kantoor komen van FARO Architecten. Door barre economische omstandigheden in de jaren na de economische crisis van 2008 wordt er een streep gezet door de herbestemmingsplannen van alle drie de silo’s. De aandacht richt zich vervolgens op NL Architects die in de derde silo de mogelijkheden onderzoekt voor de bouw van een nieuw klimcentrum. Ook dit plan wordt niet gerealiseerd. In het voorjaar van 2017 roept de gemeente Amsterdam opnieuw ondernemers op om nieuwe herbestemmingsplannen voor de silo’s aan te leveren.

De Drie Koningen
Uit veertig inzendingen wordt in 2018 het winnende plan bekend gemaakt. Dit plan draagt de naam “De Drie Koningen” en is ingezonden door Vink Bouw Nieuwkoop B.V., Grayfield Management, Consultancy and Urban Development en Brouwerij’t IJ. Het nieuwe herbestemmingsplan betreft alle drie de silo’s en streeft naar het huisvesten van een diverse mix aan publieke en commerciële functies met een sterke focus op de buurt. Het plan voorziet een ophoging van de silo’s met een houten laag van 15 meter. Het ontwerp is uitgevoerd door architectenbureau TANK. De drie silo’s zijn vernoemd naar de drie koningen Caspar, Melchior en Balthasar. In de westersilo komt een ruimte voor sport en spel, in de middensilo komt een culturele evenementenruimte die overdag als huiskamer voor de buurt dient en in de oostersilo komt een ontmoetingsruimte en een restaurant. Ook wordt de oostersilo twee dagen per maand gratis beschikbaar gesteld voor bijzondere plannen van buurtbewoners, scholen of sportverenigingen. Op 6 januari (driekoningen) 2019 zijn de silo’s opengesteld voor buurtbewoners met een informatiemarkt over de nieuwe plannen. In hetzelfde jaar is de verbouwing van De Drie Koningen van start gegaan.

Tekst: Anna Peschier