arcam

Op het voormalig sportpark Elzenhagen in Amsterdam-Noord staat Startblok Elzenhagen, een woonplek voor 540 jongeren, waarvan de helft jongeren uit Nederland en de andere helft jonge vluchtelingen met een verblijfsstatus. Omdat hier over ruim vijf jaar een nieuwe woonwijk met urban villas zal worden gebouwd, hebben woningcorporaties De Key en Eigen Haard er een tijdelijke campus in­gericht. Ze hebben veel energie gestoken in het vormen van een community waarin ieders eigen inbreng voorop staat en waar zelfbeheer en zelforganisatie centraal staan. Startblok Elzenhagen is gemaakt naar het voorbeeld van Startblok Riekerhaven, het eerste woonproject waar jongeren en statushouders samenwonen in een community.

Startblok Elzenhagen bestaat uit zes losse woongebouwen en twee schoolgebouwen aan de groene rand van de wijk. De woningen zijn prefab, demontabel en eenvoudig elders te plaatsen of op locatie aan te passen. Het gaat om semipermanente woningen die in lagen worden opgebouwd. De zelfstandige woonruimtes variëren van 20m² tot 25m² en hebben een keukenblok, badkamer en toilet. Daarnaast zijn er gemeenschappelijke ruimtes per woongroep. Deze zijn voorzien van een gezamenlijke keuken en een balkon. Aan iedere gang liggen 10-15 kamers, waarin een mix van jongeren woont: 50% Nederlands en 50% statushouders. In de gemeenschappelijke ruimte kunnen bewoners en buurtbewoners samenkomen en allerlei activiteiten organiseren. Verder is er een gezamenlijke buitenruimte. Er is zoveel mogelijk gebruik gemaakt van natuurlijke materialen, zo zijn de gevels grotendeels van hout. Dit zorgt voor een vriendelijke uitstraling.

De gestapelde prefab units blijven tien jaar staan en zijn daarna herbruikbaar. De units worden geproduceerd en voorbereid in de fabriek, met eigen vervoer geplaatst op locatie en na gebruik weer gedemonteerd en hergebruikt op een andere plek. Na 10 jaar wordt beslist wat er met de gebouwen wordt gedaan. Natuurlijk is het mogelijk om deze gebouwen langer te laten staan.

De jongerenwoningen hebben het energielabel BENG, Bijna Energie Neutraal Gebouwd. Daartoe zijn de nieuwste technieken gebruikt. Vloerverwarming verwarmt de woningen in de winter en werkt als koeling in de zomer. De woningen zijn gasloos, hebben een warmtekoude opslaginstallatie waarbij de warmte uit de grond wordt gehaald. De warmtepompen werken op stroom uit zonnepanelen die op het dak liggen en er is goede isolerende gevelbekleding ingezet. Het energieverbruik van het gebouw zelf komt dicht bij het nulpunt.