Zuidoever
TANGRAM, 2020
Woonzorggebouw Zuidoever, een ontwerp van TANGRAM, bevindt zich in de Kop Zuidas, in de oksel van de A10 afslag RAI en de Amstelscheg, onderdeel van de hoofdgroenstructuur van de stad. De buurt heeft veel openbaar groen. Het gebouw sluit aan op de bestaande blokkenstructuur in de omgeving en het vriendelijke karakter van de buurt. Hoewel programmatisch kleinschalig oogt Zuidoever robuust. Om het gebouw qua schaal en maat aan te laten sluiten op de grotere blokken in de directe omgeving, is Zuidoever opgebouwd naar de hoeken. Het is een ‘uitgehold’ blok dat van de buitenzijde stedelijk is en naar binnen toe zacht organisch. De getrapte ‘uitholling’ zorgt ervoor dat het gebouw veel daglicht binnenkrijgt, wat zeker voor ouderen belangrijk is.
Nieuwe welzijnsformule
Het is het eerste project volgens ‘De Oevers’, de nieuwe woon-, zorg- en welzijnsformule van de Amsterdamse zorgorganisatie Cordaan. In Zuidoever wonen zowel ouderen met dementie als ouderen met een somatische aandoening. De ene groep heeft vooral te maken met geestelijke achteruitgang, de andere met voornamelijk fysieke beperkingen. De ene groep is gebaat bij een besloten huiselijke plek, de andere groep wil meer contact met de buitenwereld. Het ontwerp breekt rigoureus met de bestaande opzet van verzorgings- en verpleeghuizen en biedt bewoners in de verschillende fasen van hun ziekte veel comfort: het biedt een grotere buitenwereld en er zijn huiselijke plekken gecreëerd. Doel is ouderen te activeren omdat er dan meer kans is op een langer gezond en gelukkig leven. Kortom een betere leefkwaliteit.
Herkenbare eilanden
Zuidoever heeft 54 appartementen verdeeld over vier woonlagen. Een aantal is geschikt om met een partner te wonen. De traditionele gangenstructuur is vervangen door loopcircuits rond éilanden’ die de appartementen met elkaar verbindt. In de eilanden zijn voorzieningen voor het personeel verwerkt. Geen eiland is hetzelfde, wat de herkenbaarheid vergroot. Daarnaast geven speciale wandkleden en vitrines met eigen spulletjes de bewoners houvast.
Groene oase
De groenwanden bij de entree vormen het visitekaartje van Zuidoever. Zodra je binnenkomt ben je meteen in de juiste setting. De kas in de middenzone is essentieel voor Zuidoever. De glazen overkapping verbindt de blokken met elkaar, zorgt voor veel daglicht in het gebouw en biedt het jaar rond bescherming tegen verkeersgeluid, regen, wind en kou. Bewoners kunnen er vrijwel het hele jaar terecht voor ontmoeting en activiteiten. Mede hierdoor is Zuidoever een groene oase. De tuinen beginnen op straatniveau, lopen door tot in de kas en verspringen als een groene cascade tot aan de bovenste verdieping. Door die openheid wordt binnen verbonden met buiten. De ‘harde‘ buitenschil staat in schril contrast met de ‘zachte’ binnenkant waar sfeer en comfort centraal staan. Het ontwerp is dusdanig dat het gebouw flexibel kan worden ingedeeld en zich kan aanpassen aan een (toekomstige) veranderde vraag. In Zuidoever wordt de architectuur verbonden met een visie op zorg en duurzaamheid.
Duurzaamheid
Zuidoever heeft een lagere EPC dan wettelijk vereist (<0,15), beschikt over een speciaal ventilatiesysteem dat de temperatuur stabiel houdt. Tevens maakt het gebouw gebruik van warmte/koude opslag in de bodem en een warmtepomp, en is bovendien zeer goed geïsoleerd. Daarnaast liggen er 190 zonnepanelen op het dak.