‘Dit zijn de toekomstige wijken van Amsterdam’, kopte Het Parool in 2017. In dit artikel bracht de krant acht wijken in kaart: het Hamerkwartier, de Sluisbuurt, Havenstad, het Amstelkwartier, Bajes Kwartier, Centrumeiland/Middeneiland, het Marineterrein en Elzenhagen Zuid.
We zijn inmiddels drie jaar verder en er is veel gebeurd en veranderd in de stad. ARCAM is benieuwd wat er van de plannen terecht is gekomen. Welke projecten zijn er gerealiseerd in de wijken en wat gaat daar de komende jaren nog gebeuren? Kortom, hoe is het nu met de toekomstige wijken van Amsterdam!? Deze week belichten we veruit de grootste buurt van de acht: Haven-Stad.
In Amsterdam-West wordt de komende decennia gewerkt aan de nieuwe wijk Haven-Stad, die woningen voor zo’n 100.000 Amsterdammers gaat opleveren. Haven-Stad beslaat een enorm gebied aan weerszijden van het IJ. Dit stuk Amsterdam, dat voornamelijk uit loodsen bestaat, wordt ontwikkeld tot een levendige stadswijk. Zoals in het artikel van Het Parool is te lezen, biedt Haven-Stad naast woningen ook nog eens 50.000 nieuwe werkplekken.
2029
De wijk Haven-Stad is onderverdeeld in twaalf subwijken en de bouw ervan is opgedeeld in vier fases. Hoewel de gemeente al veel plannen heeft voor de nieuwe wijk, moeten we nog even wachten tot ze worden gerealiseerd. Een groot deel van de bouw gaat namelijk pas vanaf 2029 van start. Dat heeft alles te maken met het Convenant houthavens/NDSM-Werf uit 2009. Hierin is afgesproken dat de gemeente in deze gebieden geen woningen bouwt tot na 2029. Deze pas-op-de-plaats–gebieden worden dus in de latere fases gerealiseerd.
Ondanks dat de plannen grotendeels pas na 2029 kunnen worden uitgevoerd, is het zeker dat Haven-Stad veel woningen gaat opleveren. En de eerste fase is al in volle gang; op een aantal plaatsen wordt zelfs al gebouwd. Dat gebeurt met name in het gebied rond Station Sloterdijk waar nu nog de nadruk ligt op kantoor- en werkruimte, maar waar in de toekomst sprake is van een balans tussen wonen en werken.
Het nieuwe, groene Sloterdijk
Sloterdijk is opgedeeld in twee sub-wijken: Sloterijk-centrum en Sloterdijk-1. In Sloterdijk-Centrum is al afgetrapt. Drie projecten zijn op dit moment al in volle gang. Zo is dit jaar de bouw het woningbouwproject Lycka gestart. Het ontwerp van deze toren komt van Team Paul De Vroom+Sputnik. Een ander bijzonder project is het Lab4you, waarbij een groep pioniers in nauwe samenwerking met de architect (Engel Architecten) het gebouw ontworpen heeft. Tot slot is ook de bouw van The VERTICAL gestart, een hoge woontoren met een verticale tuin. Een belangrijke overeenkomst tussen deze drie nieuwbouwprojecten, is de implementatie van groen. Door groene vegetatie te verwerken in het ontwerp, beantwoorden de architecten aan de visie van de Gemeente om van Sloterdijk een groene stadswijk te maken. Een voorbeeld hiervan dat misschien wel het meest opvalt, is het gebouw Floating Gardens, waarvan de bouw volgend jaar van start gaat.
Een van de groene projecten die je nu al kan bezoeken is de tuin van Bret, waar wordt gewerkt en gewoond door ondernemers die zich inzetten voor circulariteit en verbinding in de stad. Voor de paviljoens is gebruik gemaakt van oude zeecontainers. Op het dak zijn vervolgens gebruikte kassen geplaatst, met als doel de indruk te wekken van een pakhuis. Het opvallende en duurzame ontwerp komt van Studio Valkenier, DOOR Architecten e.v.a.
Van bedrijfsterrein naar attractie
De volgende fases van Haven-Stad starten vanaf 2029, 2035 en 2040. Hoewel het gebied nu vol staat met kantoor- en bedrijfspanden, moet er in de volgende fases plaats komen voor nog eens 52.200 woningen. Dat betekent dat een aantal gebouwen mogelijk zullen verdwijnen en bedrijven moeten verhuizen, zo ook de kunstmestfabriek ICL.
Naast een woon- en werkwijk is er ook sprake geweest van een nieuw vervoerswijze en attractie in Amsterdam, de veelbesproken kabelbaan over het IJ. De kabelbaan, naar ontwerp van UNStudio, zou de druk op de auto- en snelwegen kunnen verminderen. In Haven-Stad wordt in het stedenbouwkundig plan weinig ruimte gemaakt voor de auto en wordt de infrastructuur voor het openbaar vervoer flink vooropgesteld. Zo wordt in Haven-Stad het metronetwerk van Amsterdam uitgebreid door de metroring rond te maken met een verbinding tussen halte Isolatorweg en Centraal Station. Verder komt er een Pontverbinding tussen het noordelijk en zuidelijk deel van Haven-Stad.
Kortom, Amsterdam heeft geduld nodig met Haven-Stad. Maar terwijl de ontwikkeling van een groot deel van Haven-Stad nog even op zich laat wachten, zijn de werkzaamheden rond Sloterdijk dus al in volle gang om de grote vraag naar meer woningen te beantwoorden. En gelukkig worden er elders in de stad in de tussentijd nog zeven andere wijken gebouwd!