arcam

Deze reeks komt tot stand in samenwerking met Erfgoedvereniging Heemschut.

Op 5 minuten loopafstand van Arcam vind je een schoolvoorbeeld van stadsvernieuwing uit de jaren ‘1970. Dit complex van 33 woningen is ontworpen door Wiek Röling voor de Vereniging het Amsterdams Bouwfonds en de Algemene Woningbouw Vereniging.

De locatie behoorde tot het stadsvernieuwingsgebied Nieuwmarktbuurt waar het wederopbouwplan 1953, de aanleg van de IJ-tunnel met toegangswegen en tenslotte de metrobouw voor heftige acties zorgden.

Duik in de geschiedenis van Kantoorgebouw Aurora, dat in twee fases gebouwd is.

Aurora kan worden gezien als pendant van het Autopongebouw (1955-1961) van architect J.B. Ingwersen dat in dezelfde periode aan het andere einde van de Overtoom werd gebouwd.

Beide architecten zijn duidelijk beïnvloed door het werk van Le Corbusier, o.a. door het gebouw ‘op te tillen’ en op poten (pilotis) te zetten, waardoor als het ware een openbare winkelgalerij of arcade ontstaat en de architectuur ‘luchtiger’ maakt.

In ‘Tuinstad Buitenveldert’ vind je het Paviljoen Buitenveldert, ontworpen door Gerrit Th. Rietveld (1888-1964) voor de Vrije Gemeente. Samen met De Hoeksteen in Uithoorn zijn dit de enige twee kerkgebouwen van Rietveld. In 2018 is het complex (waar nu het Joods Cultureel Centrum in huist) op verzoek van Heemschut aangewezen als gemeentelijke monument.

Het aantal Amsterdamse (auto)garages uit de wederopbouwperiode is gering. Eén van de bijzondere garages uit deze periode vind je aan de Notweg in Osdorp, Amsterdam Nieuw-West. De gemeente onderzoekt momenteel of de garage gemeentelijk monument wordt, waarmee de sloopkans zich tot het minimale beperkt.

De eerste geheel stalen watertoren in Nederland staat op het voormalig terrein van de Gemeentelijke Waterleidingen in Westerpark. Met de aanwijzing als gemeentelijk monument in 2022, op verzoek van Heemschut, is de watertoren tegen aantasting en sloop behoed.

Amsterdam kent vanaf 1950 verschillende gebieden die drastisch sanering behoeven en bij het Rijk voorgedragen worden in het kader van de Wederopbouwwet. Het Bickerseiland is zo’n gebied. De buurtbewoners, georganiseerd in het Actiecomité Westelijke Eilanden, komen echter in actie voor behoud van het oorspronkelijke karakter van het Bickerseiland.

De vormgeving en de detaillering van het paviljoen aan het Binnengasthuisterrein uit 1993-1995  zijn typerend voor de architectuur van Theo Bosch; vergelijk bijvoorbeeld het woongebouw Pentagon in de Nieuwmarktbuurt, het kantoorgebouw Stadhouderskade 55 en het P.C. Hoofthuis aan het Singel.

Het karakteristieke gemaal in Halfweg (1975-1977), waarvan de bovenbouw door Dick Slebos ontworpen is, is in 2021 op verzoek van Heemschut aangewezen als gemeentelijke monument.

Meer over het complexe watersysteem van Amsterdam en omgeving weten? Bezoek dan ook de huidige Arcam tentoonstelling ‘Vloeibare bouwsteen – Ontwerpen met water in Amsterdam‘ (9 juli t/m 27 november 2022).

De Molenwijk in Amsterdam Noord is gebouwd op de plek van een voormalige baggerbergingsplaats. 100% van alle geplande en gerealiseerde woningen in de Molenwijk bestaat uit hoogbouw. Wat er zo uniek is aan deze nieuwbouwwijk uit 1968 en waarom er geen grootschalige ingrepen nodig waren – in tegenstelling tot de Bijlmermeer – lees je in dit artikel.