Damrak

Het Damrak als toegangspoort van de stad
Het Damrak is een straat en een stuk water tussen het Station Amsterdam Centraal en de Dam. De ligging maakt dat het de belangrijkste toegangspoort van de stad is en is daarom ook een van de drukste plekken van Amsterdam. Het Damrak ligt ook nog eens in het oudste gebied van Amsterdam. Oorspronkelijk is het Damrak onderdeel van rivier de Amstel en stroomt tussen de Dam en het IJ. Het woord ‘rak’ heeft betrekking op een recht stuk vaart. De Dam fungeert van origine dan ook letterlijk als een dam in de Amstel en verbindt daarmee enkele kleine dorpjes aan beide zijden van de Amstel. Via een sluis bij de Dam kan de Amstel vanuit het Rokin in het Damrak en vervolgens in het IJ stromen. In de negentiende eeuw zijn delen van het Damrak tussen de Dam en de Oudebrugsteeg gedempt. Bij de demping verdwijnen de Papenbrug en de Oudebrug. Een deel van het Damrak is vandaag de dag nog ongedempt. Dit deel, ook wel het ‘Natte Damrak’ genoemd, ligt tussen de Prins Hendrikkade en de Oude Brugsteeg. De huizen gelegen in de Warmoesstraat staan bij dat deel nog met hun achtergevel in het water, wat het Damrak haast een Venetiaanse sfeer geeft.

De Rode Loper
Zo’n half miljoen passanten bevinden zich wekelijks op het Damrak. Deze drukte heeft ondernemers aangetrokken die op toeristen gericht zijn. De straat puilt daarom uit van de souvenirwinkels, hotels en fastfoodketens. Het visitekaartje van Amsterdam wordt om die reden door menig Amsterdammer lange tijd gezien als een lelijke en rommelige plek. De Gemeente Amsterdam heeft de potentie van het Damrak een zetje willen geven met het project de Rode Loper. Dit project richt zich op de herinrichting van de straten die boven de Noord/Zuidlijn liggen. Het straatbeeld wordt opgeschoond en er wordt meer ruimte gemaakt voor voetgangers en fietsers. Aanvankelijk zou er een rode tint aangebracht worden in het nieuwe straatbeeld van de Rode Loper, maar eind 2012 is besloten om het voetgangersgebied antracietkleurig te maken. De herinrichting van het Damrak heeft onderdeel uitgemaakt van het eerste deel van het project. In 2013 starten de werkzaamheden aan de trottoirs, rijbanen en tramsporen op het Damrak. Ook is de honderdjaar oude kademuur vervangen. Begin 2015 is het Damrak officieel geopend, waarbij er letterlijk een rode loper over de hele lengte van het Damrak is uitgerold. De vernieuwde entree van de stad is sindsdien een stuk aangenamer.

Rijk aan Rijksmonumenten
Op het gedempte deel van het Damrak staat het Beursplein met daaromheen de omvangrijke gebouwen van de Beurs van Berlage, de Effectenbeurs en de Bijenkorf. Alle drie de gebouwen hebben de status van Rijksmonument. De gebouwen zijn dan ook een bekende praal voor Amsterdam. Minder bekend is dat aan het Damrak maar liefst 21 andere Rijksmonumenten staan. Deze gaan onder andere schuil achter de felgekleurde puien van de Febo, de McDonald’s, het Sexmuseum, het Vodka Museum en verscheidene souvenirwinkels. Dit zijn vaak oude panden met rijkversierde gevels, maar ook het bijzondere kantoorgebouw en magazijn ‘De Utrecht’ van J.F. Staal en A.J. Kropholler staat tussen de lijst van Rijksmonumenten. Het kantoorgebouw heeft dan ook prachtige Jugendstil kenmerken, terwijl het magazijn in een strakkere en meer moderne stijl gebouwd is. Om de echte pracht van het Damrak te bewonderen moet je dus zodanig omhoogkijken dat je de flitsende reclameborden en de stroom van toeristen even kan laten voor wat het is.

Tekst: Anna Peschier

Website by HOAX Amsterdam