De Brakke Grond

onbekend

Brak

Vanaf de zestiende eeuw komen de Vlaamse en Nederlandse culturen al samen in op de plek waar nu het Vlaamse Cultuurhuis De Brakke Grond staat. De herberg waar de instelling in huist is vernoemd naar het drassige gebied dat zich oorspronkelijk op de plek waar het gebouw nu staat bevond. De combinatie van het zeewater uit het IJ en het zoete water van de Amstel maakte het grondwater op die plek namelijk brak.

Oud klooster

Op de plek waar zich nu het Vlaamse Cultuurhuis de Brakke Grond bevindt stond vroeger het vrouwenklooster Sint Margaretha. Het geheel bestaat uit een klooster met een naastgelegen kerk. Vanaf 1342 maakt het terrein onderdeel uit van de stad Amsterdam. In dit jaar nemen de zusters het klooster in gebruik. Het vrouwenklooster blijft bestaan tot de alteratie van Amsterdam in 1578. In 1595 verkoopt het stadsbestuur het oude klooster. De zolder van het gebouw wordt dan gebruikt door Vlaamse rederijkers en de andere delen als anatomisch theater. Ook wordt het iets later gebruikt als schermschool. Onder andere prins Maurits en prins Frederik Hendrik krijgen hier les. In 1639 wordt een deel van het kloostercomplex afgebroken, alleen de kerk blijft staan. De kerk van het klooster is tot 1779 in gebruikt als vleeshal. De kerk wordt kort daarna afgebroken waardoor het huidige Nesplein ontstaat. Aan de oostkant van dit plein verrijst in 1779 herberg ‘De Bracke Gront’. Dit is het huidige gebouw van het Vlaams Cultuurhuis.

Vlaams Cultuurhuis

Vanaf 1918 worden er thee, tabak en specerijen geveild in de herberg. Ook worden er op dit moment al toneel- en muziekuitvoeringen georganiseerd. In 1962 krijgt Toneelgroep Studio de beschikking over de feestzaal. Onder leiding van de architect Wim Vesseur wordt de herberg in 1962 verbouwd tot theater. Bij de verbouwing laat de architect de kamers op de eerste en tweede verdieping intact. Deze grenzen aan de grote zaal en doen dienst als kantoren. De rest van het gebouw wordt rood geverfd vandaar de naam: De Rode Zaal. Vanaf 1971 neemt de Theaterunie het beheer van het pand over. In 1979 verbouwen zij het pand onder leiding van architect Arthur Staal tot Vlaams Cultureel Centrum. De architect sloopt een deel van de oude bebouwing. Hierdoor ontstaat er een klein plein voor de ingang van het complex. Sinds 1981 is de zaal onderdeel van het Vlaams Cultuurhuis De Brakke Grond.

Grenzen verleggen

De Brakke Grond ondersteunt Vlaamse kunstenaars die hun grenzen willen verleggen en hun publiek willen verbreden. Het doel van de instelling is om de Vlaams – Nederlandse samenwerking te stimuleren en het Nederlandse publiek de mogelijkheid te geven kennis te maken met kenmerkende en actuele kunst uit Vlaanderen. De nadruk ligt op het promoten van de Vlaamse culturele identiteit en het presenteren van kenmerkende ontwikkelingen op gebied van kunst en cultuur. In het centrum tonen verschillende organisaties hedendaagse Vlaamse kunst, theater en muziek. Naast dat het een podium is voor kunstenaars is De Brakke Grond ook een netwerk dat culturen verbindt. In het complex is ook een eetcafé aanwezig.

 

Tekst: Fieke de Groot

Website by HOAX Amsterdam