arcam

Maandagavond 19 juni organiseerde Arcam in opdracht van Stimuleringsfonds Creatieve Industrie een regionale bijeenkomst vanuit Pakhuis de Zwijger.

Aan de hand van de Subjective Atlas of Amsterdam (Subjective Edition/Arcam) en Sample (Kondor Wessels Vastgoed/Verdedig Noord) onderzochten we drie vragen rondom het ontwerpen van een rechtvaardige stad.

Scroll door de foto’s met de pijltjes. Foto’s Sanne Couprie

• Luisteren is niet hetzelfde als verstaan. Mensen worden soms wel gehoord, maar niet begrepen. Er is dus meer nodig dan luisteren. Het gaat om tijd, aandacht, empathie en oprechte belangstelling om elkaar echt te begrijpen, voorbij alle verschillen die mensen kunnen scheiden. Denk na over procesvormen en tools die daadwerkelijk begrip faciliteren. Taal is overigens een uitsluitingsinstrument van jewelste. Alleen al de taal van de Open Oproep Rechtvaardige Stad zelf is geschreven vanuit een bepaald perspectief, in een taal die niet iedereen begrijpt, of die niet aansluit bij de manier waarop iemand zich bij voorkeur zou willen uitdrukken. Dat geldt ook voor de selectiecriteria. Zijn die echt voor iedereen even makkelijk haalbaar?
• Rechtvaardigheid is niet per se hetzelfde als gelijke kansen of gelijke criteria. Voor een rechtvaardige stad zijn wellicht ingrepen nodig die niet voor iedereen even rechtvaardig zijn. Rechtvaardigheid wordt altijd gedefinieerd vanuit een bepaald perspectief. Stel jezelf de vraag: wiens rechtvaardigheid bewerkstelligen we hier? Wie profiteert hier (niet) van en waarom (niet)?

• Het gaat niet om gelijke kansen, maar om een gelijk speelveld. Hier zijn maatregelen nodig die juist de niet-commerciële, niet-franchise, niet-economische rendabele initiatieven voldoende middelen/waardering/zichtbaarheid/back-up/vrijheid bieden om in commerciële context overeind te blijven
• Ontwerpers kunnen zichtbaarheid creëren
• Beleidsmakers kunnen de eisen gelijkwaardig (maar niet gelijk) maken, kunnen vrijheid bieden door minder/andere/geen verantwoordingseisen te stellen
• Creëer een proces zoals hiphop: informeel, professioneel, creatief
• Ontwerp ruimte die flexibel in tijd kan blijven
• Op gebieds(ontwikkeling)niveau meer kansen dan bij een solitair gebouw
• Herijk eigendomsstructuur van de plint. Bijvoorbeeld Coöperatief bezit?

• Experimenteer met andere gunningscriteria. Maak van bijvoorbeeld rechtvaardigheid een criterium en geef het veel ‘punten’
• Honoreer ook informele(re) organisatiemodellen en beoordeel die niet (alleen) op kwantificeerbare resultaten
• Wees alert op tokenism en schijn-participatie
• Ontwerp een proces

• Zoek naar manieren om een gelijk speelveld te creëren en de resultaten daarvan te behouden in de fase dat een project financieel en juridisch wordt vastgelegd
• Creëer lokale banen op alle niveaus
• Maak keuzes op andere/meerdere gronden dan alleen juridische en financiële zekerheid. Een economisch model kan meer zijn dan een vastgoedmodel (de waarde van stenen)
• Hanteer een 40/40/20-model in bedrijfsruimtes, net zoals dat bestaat in woningquota
• Experimenteer. Biedt letterlijk ruimte, maar ook figuurlijk. Bijvoorbeeld met wat we als ‘winst’ definiëren, en hoe ‘winst’ kan terugvloeien in de wijk. Omarm onzekerheden

Nieuwsgierig naar de meer dan 80 mental maps in de Subjective Atlas of Amsterdam? De publicatie is beschikbaar via de Arcam shop of in de galerie.