Met het 2023 Jaarprogramma ‘Architectuur voor Iedereen’ richt Arcam zich specifiek op het vergroten van bewustzijn en interesse in toegankelijkheid in de bouw- en ontwerpwereld. In de eerste helft van het jaar gingen Séverine Kas en Ed. Bijman aan de slag als Architects in Residence om zowel de vakwereld als het publiek te informeren op dit gebied. Zij positioneerden toegankelijkheid of universeel ontwerp nadrukkelijk als een integrale ontwerpopgaven in plaats van een afvinklijst. Uiteindelijk stelden zij samen met het Makersteam van ‘Architectuur voor Iedereen’ een Universeler Programma van Eisen (UPvE) op voor de Open Call voor een ontwerp voor een nieuwe vaste opstelling in Arcam.
Dérive kwam als unanieme winnaar van de Open Call uit de bus. Daarmee wordt het onderzoeksbureau op het snijvlak van architectuur, openbare ruimte en stedelijke strategieën ook de nieuwe Architect in Residence van Arcam.
Terwijl Ed. Bijman en Severine Kas nog aan het afronden zijn, zal Dérive rondom de tot standkoming van hun ontwerp als AiR’s aan de slag gaan. Voor hen sluit de vraag naar een universeler toegankelijke tentoonstellingsopstelling naadloos aan bij de methodiek en het onderzoek van hun bureau, namelijk de dérive: het concept is afkomstig uit de Situationisme-beweging en is een methodiek om de emotioneel ervaarde situaties van plekken in kaart te brengen. Hoe beleven de verschillende bezoekers de tentoonstelling? Welke beweging maken ze erdoorheen? Hoe zijn ze er gekomen? Daarbij zullen zij, mede geïnspireerd door de Subjective Atlas of Amsterdam, ook onderzoeken wat ervoor nodig is om de openbare ruimte rondom Arcam toegankelijker te maken.
Over Dérive
Dérive is een onderzoeksbureau dat opereert op het snijvlak van architectuur, openbare ruimte en stedelijke strategieën. Het bureau wordt gevormd door de samenwerking tussen Hedwig van der Linden, Kevin Westerveld en Margot De Caster en is gevestigd in Rotterdam en Brussel.
De ontwerpers verzamelden eerder verhalen over de geplande stad versus de geleefde stad, en ontwierpen interactief straatmeubilair en een multizintuigelijke woonkamer. De tentoonstellingsvorm is telkens effectief met weinig middelen.
Over het winnend ontwerp
‘De meeste mensen zijn andere mensen’, stelt Dérive. Daarom streven ze naar ‘universeel maatwerk’. Hun aandacht gaat uit naar het optimaliseren van de toegankelijkheid van de openbare ruimte rondom Arcam en de entree, alsook naar de verbinding tussen de boven- en de benedenverdieping. Voor de vaste opstelling stellen ze verrijdbare kabinetten voor op verschillende hoogten, en een wand-ruimte-kast-meubel dat de begane grond en de eerste verdieping verbindt.
De jury is onder de indruk van het ontwerp en waardeert de nieuwsgierigheid en onderzoekende houding van het team. Compleet en doordacht vinden ze het idee, dat veel tentoonstellingsmogelijkheden en -oppervlak biedt. Alle gevraagde onderdelen hebben een plek gekregen. Ook het feit dat is gedacht aan vloermarkering, dat helpt bij de oriëntatie in het gebouw, wordt als waardevol gezien. ‘Het is een simpel en effectief ontwerp dat de bezoekers ter wille is, de tentoonstellingsmakers helpt en het gebouw zelf in zijn waarde laat’ aldus de jury.